ویندوز چیست ؟ معرفی سیستم عامل Windows
در این بین سیستم عامل ویندوز، محبوب ترین سیستم عاملی است که روی رایانه ها مورد استفاده قرار می گیرد و شما در این مقاله درباره سیستم عامل ویندوز همه چیز را خواهید خواند، تعریف سیستم عامل windows را خواهید شناخت و هر آنچه درباره windows لازم است بدانید را خواهید آموخت.
معنی windows به فارسی، پنجره ها است. شاید شما نیز این سوال را داشته باشید که علت نامگذاری سیستم عامل windows چیست؟ جالب است بدانید که حالت مستطیلی صفحه نمایش، حالت پنجره ای به دنیای کامپیوتر را القا می کرد و این علت اصلی نام گذاری windows بود. البته گفته می شود علت دیگری پشت این نام گذاری است و آن باز شدن نرم افزار های مختلف در قالب پنجره ها است.
تاریخچه ویندوز ! انواع ویندوز های مختلف
windows ۳٫۰
سومین نسخه از مایکروسافت windows که در تاریخ ۲۲ مه ۱۹۹۰ منتشر شد. این اولین نسخه از windows بود که موفقیت گستردهای داشت و از نظر ظاهر گرافیکی رقیب مکینتاش شد.
ویندوز ۹x
ویندوزهای ۹۵ و ۹۸ بر اساس ۹x تولید شدهاند یعنی هسته و رابط کاربریشان در گروه ۹x میباشد.
windows ۹۵
این سیستمعامل در اوت ۱۹۹۵ از سوی مایکروسافت عرضه گردید. این سیستمعامل همراه با اینترنت اکسپلورر ۴ عرضه شد. windows ۹۵ به علت اینکه عضو زین پس windows ۳ است تحت نام windows ۴ نیز شناخته شده. این اولین بار بود که دو سیستم عامل اماس-داس و windows با هم یکپارچه شده بودند. برخی windows ۹۵ را انقلابی در نرمافزارها و سیستمعاملهای رایانه در زمان خود میدانند.
ویندوز ۹۸
نسخهٔ ویندوزی از مایکروسافت که در سال ۱۹۹۸ ساخته شد و در واقع نسخهٔ بهروزشدهٔ ویندوز ۹۵ میباشد. (این ویندوز Memphis هم نامیده میشود) استفاده از این windows بهطور گسترده در جهان وجود داشت.
windows ۲۰۰۰
ویندوز ۲۰۰۰ سیستمعاملی برای کامپیوترهای شخصی (PC) است که توسط شرکت مایکروسافت تولید شدهاست. این سیستمعامل گرافیکی در سال ۲۰۰۰ معرفی گردید و برای ایستگاههای کاری و سرورهای شبکه به کار میرود. ویندوز ۲۰۰۰ نسخه ۵٫۰ از خانواده ویندوز NT میباشد.
ویندوز XP
این نسخه از windows در سال ۲۰۰۱ توسط مایکروسافت عرضه شد و تا پایان سال ۲۰۰۶ انتشار یافت. البته تا چند سال بعد از توزیع نسخه این ویرایش Service Pack I و Service Pack II این محصول هم اضافه شد. شرکت مایکروسافت service pack III را تولید کرده و برخی از کاراییهای windows ویستا را به آن اضافه کرده بود. این windows در دو نسخهٔ خانگی (home edition) و پیشرفته (professional) در بازار عرضه میشد. پشتیبانی از این windows در نهم آوریل ۲۰۱۴، به صورت کامل به اتمام رسید
ویندوز ویستا مدتی پس از windows XP، قرار بود به عنوان جایگزین این windows معرفی شود. اما پس از انتشارات نسخهٔ بتا تا سال ۲۰۰۶, بعدتر در سال ۲۰۰۷ به عنوان windows ویستا به بازار عرضه شد.
ویندوز ویستا
این نسخه در سال ۲۰۰۷ منتشر شد. این نسخه از windows تقریباً محیطی متفاوت با windows XP داشت و در ابتدا کار کردن با آن دشواریهایی برای کاربرانی که از اکس پی استفاده میکردند داشت؛ و دلیل آن هم تغییرات بهوجود آمده در آن بود که البته این سختی طبیعی هم بود، همانطور که زمانی که کاربران برای اولین بار دست از windows ۹۸ کشیدند. و دل به اکس پی دادند چنین مشکلات و دشواریهایی برای آنها وجود داشت. همچنین باید گفت که واقعاً مایکروسافت سعی کردهاست تا در این سیستم عامل، سنگ تمام بگذارد، و ویستا را به بهترین نحو طراحی نماید.
ویندوز 7
هفتمین نسخه از مجموعهٔ سیستمعاملهای مایکروسافت windows است که در تاریخ ۲۲ اکتبر سال ۲۰۰۹ به بازار عرضه شد. windows ۷ برای استفاده در کامپیوترهای شخصی شامل انواع خانگی و اداری تولید شدهاست. این سیستمعامل هفتمین نسل از سیستمعاملهای windows میباشد و به همین دلیل نام آن را windows ۷ گذاشتهاند. این windows دارای چندین نسخه از جمله هوم (Home Basic)، هوم پریمیوم (Home Premium)، پروفشنال (Professional)، اِنتِرپرایز (Enterprise) و آلتیمیت (Ultimate) بود که در نسخههای ۳۲ و ۶۴ بیتی عرضه شدند. windows ۷ همچنین به عنوان موفقترین سیستمعامل در تمامی ادوار محسوب میشود. پشتیبانی از این windows در ۱۰ ژانویه ۲۰۲۳ به طور کامل به اتمام رسید.
ویندوز 8
windows ۸ (به انگلیسی: Windows 8) نسخهای از سیستمعامل windows شرکت مایکروسافت میباشد که در ۲۶ اکتبر ۲۰۱۲ به بازار عرضه شد. این windows برای استفاده در رایانههای شخصی، تبلتها و تلفنهای همراه تولید شدهاست. این سیستمعامل هشتمین نسل از سیستمعاملهای windows میباشد و به همین دلیل نام آن را windows ۸ گذاشتهاند. این نسخه از windows به علت نقصهای رابط کاربریاش و همچنین پیچیدگی آن مورد نقد شدید منتقدین قرار گرفت و نتوانست موفقیت windows ۷ را تکرار کند
windows 8.1
windows ۸٫۱ نسخهٔ آپدیتشدهٔ windows ۸ میباشد که در محاسبات عددی ویندوزهای مایکروسافت شامل ۷، ۸، ۸٫۱ و ۱۰ بهصورت غیرمستقیم جایگاه windows ۹ (nine) را دارد اما در هیچ پروژهای به آن لقب خوانده نشدهاست.
ویندوز ۱۰
مایکروسافت در تاریخ ۸ مهر ۱۳۹۳ نسخهٔ جایگزین ویندوز ۸٫۱ را با نام windows ۱۰ رونمایی کرد و در ۷ مرداد ۱۳۹۴ نسخهٔ نهایی آن منتشر شد. این نسخه کمبودهای رابط کاربری که در windows ۸ معرفی شد را هدف گرفتهاست. تغییرات صورت گرفته شامل: بازگشت منوی استارت، امکان استفاده از چندین دسکتاپ مجازی، قابلیت اجرای برنامههای دانلود شده از فروشگاهِ windows به صورت پنجرهای (با توانایی کوچک کردن پنجرهها) و بهبود پشتیبانی از ماوس و صفحهکلید. مایکروسافت اعلام کردهاست که کاربران میتوانند نسخههای قانونی ویندوز ۷ و ویندوز ۸٫۱ را به windows ۱۰ بهروزرسانی کنند. مایکروسافت پشتیبانی از windows ۱۰ را تا ۱۴ اکتبر ۲۰۲۵ تمدید کرده است
ویندوز ۱۰ ایکس
windows۱۰ ایکس (Windows 10X) نسخهای از سیستم عامل windows ۱۰بود که در سال ۲۰۲۰ ارائه شد. windows ۱۰ ایکس برای محصولات دو نمایشگر طراحی شده است مانند سِرفِس نئو که دارای 2 صفحه نمایش است. تسکبار در این نسخه مانند نسخههای پیشین در پایین صفحه قرار ندارد بلکه در صفحهی دیگر قرار دارد. با انتخاب منو استارت، آن در صفحه نمایشگر دیگر باز میگردد
ویندوز ۱۱
ویندوز ۱۱ نسخهٔ جدید سیستمعامل ویندوز انتی مایکروسافت است که توسط این شرکت توسعه یافتهاست. این نسخه در ۲۸ ژوئن ۲۰۲۱ به صورت رسمی رونمایی شد و نسخههای آزمایشی آن در دسترس قرار گرفت.
در کنفرانس بیلد مایکروسافت برای توسعهدهندگان که ۲۵ ماه مه (۴ خرداد) برگزار شد، ساتیا نادِلا، مدیرعامل مایکروسافت، اعلام کرد این شرکت در حال برنامهریزی برای «یکی از مهمترین بهروزرسانیهای windows در دهه گذشته» است. همین حرف کافی بود تا شایعات مربوط به بازطراحی بزرگی برای ۱٫۳ میلیارد کاربر این سیستم عامل در سال ۲۰۲۱ را تأیید کند.
ویندوز ۱۲
مایکروسافت در حال برنامهریزی برای شروع روند توسعه Windows 12 است. با توجه به اینکه windows ۱۱ در سال 2021 ارائه شده است، مایکروسافت طی سال 2024 احتمالا از windows 12 پرده بر میدارد. بعد از آن نیز شاید سال 2027 windows 13 را ارائه میکند.
ویندوز فون
این نسخه از ویندوز مخصوص تلفنهای هوشمند است که آخرین نسخهٔ آن windows فون ۱۰ یا نام دیگر آن windows ۱۰ موبایل است. مایکروسافت قصد دارد سیستمعاملهای بر پایهٔ windows و ویندوزفون را به هم نزدیک و نزدیکتر کند. بهطوریکه توسعهدهندگان مایکروسافت، میتوانند برنامهٔ خود را به دو خروجی windows ۸/۸٫۱ و ویندوزفون ۸/۸٫۱ بهطور همزمان منتشر کنند و حتی به صورت یونیورسال بین تمام دستگاههایی که windows ۱۰ یا یک مدل از آن روی آن هاست همزمان منتشر کنند.
ویندوز سی ای
windows سی ای (بهطور رسمی به عنوان windows توکار فشرده شناخته میشود)، نسخهای از windows است که بر روی رایانههای کمینهشده اجرا میشود، مانند سیستمهای هدایت ناوبری ماهوارهای و بعضی از گوشیهای همراه. ویندوز توکار فشرده بر پایهٔ هستهٔ اختصاصی خود است. مایکروسافت مجوزهای windows سی ای را به تولیدکنندگان اصلی تجهیزات و سازندگان دستگاهها میدهد. تولیدکنندگان اصلی تجهیزات و سازندگان دستگاهها میتوانند واسطهای کاربری خود را تغییر داده و بسازند، در حالی که windows سی ای پایههای تخصصی برای چنین کاری را فراهم میکند.
ویندوز سی ای هسته اصلی ای بود که ویندوز موبایل از آن مشتق شد. نسخهٔ بعدی آن، windows فون ۷، بر پایهٔ اجزایی از ویندوز سی ای 6.0 R3 و windows سی ای ۷٫۰ بود. اگرچه ویندوز فون ۸ همانند ویندوز ۸ بر پایهٔ هستهٔ ان تی است .
نسخه ویندوز چیست؟
سیستم عامل ویندوز به طور مداوم در حال تغییر و تحول بوده است و دائما در حال پیشرفت است. این موضوع باعث شده است که نسخه های مختلفی از ویندوز ها وجود داشته باشد. به طور مثال خود ویندوز ۱ دارای دو نسخه ویندوز ۱ و ویندوز ۱٫۰۲ بود و یا ویندوز ایکس پی دارای ورژن های مختلف Service Pack |، Service Pack || و Service Pack ||| بود و همچنین در دو نسخه مختلف خانگی یا Home Edition و پیشرفته یا Professional عرضه گردید.
تفاوت نسخه های ویندوز چیست ؟ فرق نسخه های ویندوز
نسخه Windows 10 Home
این نسخه از ویندوز را میتوان نسخه مادر تمام نسخهها دانست و به صورت پیش فرض بر روی تمام دستگاههای مبتنی بر ویندوز 10 نصب شده است. همانطور که از نام Windows 10 Home پیداست، این ورژن برای استفاده شخصی مناسب بوده و تمام آپدیتهای لازم جهت امنیت بیشتر را دریافت خواهد کرد.
امکانات امنیتی ارائه شده توسط این نسخه شامل رمزنگاری دستگاه، Windows Hello, secure boot و Windows Defender بوده و تقریبا پکیج کاملی را جهت محافظت از ویندوز ارائه میدهد.
با این وجود ویژگیهای قابل استفاده در شرکتها داخل این نسخه قرار نگرفته و برای استفاده در کسبوکارهای بزرگ گزینهی مناسبی بهنظر نمیرسد.
نسخه Windows 10 Pro
در این نسخه تمام ویژگیهای موجود در Windows 10 Home وجود داشته و تنها چند قابلیت متفاوت نسبت به نسخه مادر خود دارد. در صورتی که پروتکل رمزگذاری، توسط سخت افزار کاربران دارای نسخه Windows 10 Pro پشتیبانی شود، آنها قادر خواهند بود از رمزنگاری BitLocker استفاده کنند.
همچنین نسخه ویندوز 10 پرو، دارای امکانات کاملی جهت استفاده در سیستمهای مدیریتی بوده و کاملا مناسب مشتریان سازمانی خواهد بود. ویندوز 10 پرو از اتصالات دسکتاپ از راه دور پشتیبانی میکند که این مورد برای کسبوکارها ویژگی مهمی به شمار میرود.
هنگامی که Windows 10 Pro را با سایر نسخههای ویندوز مقایسه میکنیم، متوجه خواهیم شد که ویندوز 10 پرو مناسب افرادی است که نیاز به امکانات پیشرفتهای در ویندوز داشته و برای کار خود به اتصالات دسکتاپ از راه دور نیاز زیادی دارند.
نسخه Windows 10 Pro for Workstations
نسخه Windows 10 pro work station، مجموعه ویژگی های ویندوز 10 پرو را با چند تفاوت کوچک عرضه میکند. این نسخه از ورک استیشنهایی با حداکثر 6 ترابایت حافظه و 4 پردازنده پشتیبانی میکند.
معمولا این رایانههای قدرتمند برای افرادی مانند تیمهای تولید کننده گرافیک، رسانه و انیمیشن، محققان در زمینه تحقیقاتی مختلف، افرادی که از CAD برای طراحی بهره میبرند، معماران و … مورد استفاده قرار میگیرد. تکنولوژی Persistent Memory از جمله نقاط مثبت این نسخه است که در نسخه Windows 10 Pro وجود ندارد.
این تکنولوژی باعث میشود فایلهای خراب ذخیره شده بر روی حافظه به صورت خودکار تعمیر شده و از سمت دیگر به صورت مرتب دادهها ذخیره شود تا در صورت بروز مشکل، اطلاعات شما را بین نرود.
نسخه Windows 10 Enterprise
مایکروسافت این نسخه از ویندوز 10 را پایه و اساس مشاغل و شرکتهایی میداند که برای کنترل دستگاهها در سازمانهای خود، به امنیت و سیستم کنترل مدیریتی نیاز دارند.
هنگام مقایسه نسخه های ویندوز 10 مشاهده خواهید کرد که Windows 10 Enterprise تمام ویژگیهای Windows 10 Pro را دارد اما در بخش امنیت دادهها، قویتر از نسخه پرو ظاهر شده است.
- قابلیت Windows Defender Credential Guard که به کمک آن از ورود افراد متفرقه به سیستم جلوگیری کرده و تنها به کسانی اجازه ورود میدهد که دسترسی لازم را داشته باشند.
- قابلیت Windows Defender Application Guard برای محافظت از ویندوز در برابر بدافزارها و تهدیدهای دیگری که به هنگام کار با Microsoft Edge به صورت آنلاین برای شما پیش خواهد آمد
- قابلیت ATP که تمام ویژگیهای امنیتی برای استفاده از مدیران کسب و کار ارائه میدهد.
تمام ویژگیهای منتشر شده در Windows 10 Enterprise دارای 30 ماه پشتیبانی هستند؛ این در صورتی است که سایر نسخههای ویندوز 18 ماه پشتیبانی دریافت میکنند. البته Windows 10 Education و Windows 10 Pro Education هم دارای 30 ماه پشتیبانی هستند.
علاوه بر تمامی این موارد، نسخه Windows 10 Enterprise از ویژگی LTSC هم پشتیبانی میکند که برای شغلهای خاص طراحی شده است. این نسخه به جز آپدیتهای امنیتی، آپدیت دیگری دریافت نکرده و تنها ابزارهای پایه را برای پیش بردن کارها ارائه میدهد.
این نسخه مناسب سازمانهای دولتی یا سیستمهای کنترل صنعتی است که هر دو یا سه سال آپدیت جدید ویندوز را دریافت میکنند. پشتیبانی نسخههای LTSC تا ده سال خواهد بود.
مقایسه ویندوز با لینوکس
برای مقایسه ویندوز با لینوکس به لینک قبل مراجعه کنید .
نسخه Windows 10 Education
نسخه Enterprise ویندوز 10، نسخه مادر ویندوز Education به شمار رفته و به مدیران کمک میکند در سطح سازمانی به مدیریت و امنیت شبکه بپردازند که این ویژگی در محیطهایی که دستگاهها توسط چندین کاربر به اشتراک گذاشته می شوند، ضروری است.
این نسخه تمام نیازهای شما بابت امر آموزش را پوشش خواهد داد و جهت تمرکز بیشتر بر بخش آموزش ویژگیهایی مانند ترفندها و پیشنهادات Microsoft Store را غیرفعال میکند. در نسخه Windows 10 Education تمام امکانات لازم جهت آموزش را در اختیار خواهید داشت و از سوی دیگر در سطح بالایی امنیت دادهها را تضمین میکند.
نسخه Windows 10 Pro Education
این نسخه از windows ، از نسخه Windows 10 Pro به عنوان سیستم عامل مادر استفاده میکند؛ این بدان معناست که برخی از ویژگیهای مهم Windows 10 Education در این نسخه دیده نمیشود اما هنوز هم از امنیت بسیار بالا برخوردار بوده و برخی از قابلیتهای کنترل از راه دور را با خود به همراه خواهد داشت.
به عبارتی این نسخه مناسب کسانی خواهند بود که به مدیریت سیستم و امنیت بالای windows احتیاج داشته و نیازی به ویژگی های پیشرفته مدیریت از راه دور مبتنی بر Windows 10 Education ندارند.
معرفی نسخههای Windows 10 KN و Windows 10 N
نسخههای Windows 10 KN و Windows 10 N تنها برای کاربران ساکن اروپا و کره جنوبی عرضه شده و به نوعی ورژن خاص windows برای استفاده در این دو منطقه محسوب میشود.
نسخه N windows 10 برای اروپا و نسخه KN برای کره جنوبی ارائه شده و هر کدام ویژگیهای خاصی را با خود به همراه خواهند داشت.
در سال 2004 اروپا مایکروسافت را به نادیده گرفتن قوانین ضد انحصاری اتحادیه اروپا متهم کرد و پس از آن، این شرکت تصمیم گرفت ویندوز را بدون پلیر خاصی برای اروپا منتشر کند. در این دو نسخه نرم افزارهایی نظیر Windows Media Player, Groove, Movies & TV, Voice Recorder و Skype به طور کامل حذف شده و هر کاربر باید نرم افزار جایگزینی نصب کند.
سایر ویژگیهای کلیدی ویندوز 10 که در این نسخهها یافت نمیشوند شامل Cortana, Windows Mixed Reality, Windows Hello, Game DVR هستند.
وظایف سیستم عامل ویندوز چیست؟
با وظایف سیستم عامل آشنا شوید
- مدیریت کردن پردازنده
- مدیریت حافظه
- مدیریت دستگاه های ورودی و خروجی
- مدیریت کردن حافظه جانبی
- مدیریت فایل
- مدیریت کردن فرایند ها
کاربرد سیستم عامل ویندوز
- استفاده دیگر برنامه ها برای اجرا
- سازگاری با معماری رایانه های ۳۲ بیت و ۶۴ بیتی
- (برای مثال windows ۱۰ حتی بر روی سیستم های قدیمی ۳۲ بیتی نیز نصب می شود).
- یک محیط چند کاربره دارد و چندین کاربر می توانند به صورت همزمان از یک سیستم عامل استفاده کنند.
- سیستم عامل windows امکان ارتباط از راه دور را دارد.
- سیستم عامل windows یک سیستم عامل چند وظیفه ای است و می تواند به صورت همزمان چندین وظیفه را هندل و اجرا کند.
- داشتن امکان bitlocker یا همان امکان رمزگذاری درایو ها
- برخورداری از امکان ویندوز سندباکس برای تست بدون توقف امنیت در سیستم
- Hyper-v یا مجازی سازی سرور windows
Windows و DOS چه تفاوتی دارند؟
پیش از آن که در جهان windows همه گیر شود، استفاده از سیستم عامل دیسک یا همان DOS رواج داشت. شرکت های مختلف نسخه های مختلف از سیستم عامل DOS را داشتند که تمامی این ها نقاط مشترک زیادی داشتند. یکی از تفاوت هایی که Windows و DOS دارند، در میزان محبوبیت آن هاست که windows توانسته است از DOS پیشی بگیرد.
windows امروزه به صورت گسترده ای در بیشتر رایانه های دنیا استفاده می شود و DOS در برابر ویندوز منسوخ شده در نظر گرفته می شود و تنها دلیلی که برخی از کاربران از آن استفاده می کنند، بخاطر سادگی است که DOS نسبت به ویندوز در برخی سیستم های تعبیه شده دارد.
تفاوت دیگری که بین Windows و DOS است، رابط گرافیکی است. windows بسیار کاربرپسند تر است و افرادی که حرفه ای نیستند، می توانند به راحتی با windows کار کنند، اما DOS مبتنی بر متن است و بر یک سری دستورات مبتنی است که تا با پارامتر های خاصی تایپ شود و این کار برای بسیاری از افراد سخت است؛ چرا که در یاد داشتن تمامی دستورات کار سختی است؛ این موضوع تبدیل شد به نقطه ضعف DOS و سبب شد که از میدان رقابت به وسیله ویندوز کنار زده شود و در تاریخ به فراموشی سپرده شود.
سیستم عامل ویندوز فون چیست؟
windows فون یک پروژه متتهی به شکست بود که در اوج، سقوط کرد و اکنون دیگری خبری از آن نیست. در سال ۲۰۱۰ از این windows رونمایی شد. در این windows علاوه بر آن که امکان استفاده از کیبورد مجازی وجود داشت، امکان استفاده از کیبورد فیزیکی به صورت جداگانه نیز وجود داشت.
ویژگی دیگری که windows فون داشت، این بود که قادر به لود کردن ۶ صفحه به صورت همزمان بود و کاربران قادر بودند که به صورت مولتی تاچ از آن استفاده کنند.
بروزرسانی کردن به صورت جداگانه از هسته سیستم عامل از مزیت های دیگر windows فون به شمار می رفت.
ویندوز ۳۲ بیت و ۶۴ بیت چه تفاوتی دارند؟
در ظاهر windows 32 بیت و 64 بیت تفاوتی با یک دیگر ندارند و به همین دلیل برای تشخیص آن باید وارد کنترل پنل شوید و به دنبال گزینه سیستم بگردید. شما می توانید روی My Computer کلیک راست کنید و گزینه properties را انتخاب کنید و متوجه شوید که windows شما 32 بیت است یا 64 بیت؟