سخنگوی کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی اعلام کرد بر اساس قانون فعلی پولی و بانکی، ورود بانک مرکزی به پروژه ریال دیجیتال وجاهت قانونی ندارد. به گفته خضریان، بانک مرکزی بایستی روند موجود در زمینه ورود به عرصه ریال دیجیتال را متوقف کند. با سید علی ابراهیمی همراه باشید !
کمیسیون اصل نود از بانک مرکزی خواست تا اجرای پروژه ریال دیجیتال را متوقف کند
«علی خضریان» در گفتگو با خبرگزاری خانه ملت، به نشست کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی درباره پروژه ریال دیجیتال اشاره کرد. و گفت: «بر اساس قانون پولی و بانکی، بانک مرکزی اجازه استفاده از ابزارهای مالی غیر فیزیکی را ندارد و تنها می‌توانند. با در نظر گرفتن مصالح اقتصادی و پشتوانه لازم اقدام به انتشار شکل فیزیکی انواع مسکوکات و اسکناس کند.»
به گفته وی درباره پروژه ریال دیجیتال، مجلس بایستی در قالب طرح یا لایحه اعلام نظر کند. فارغ از اینکه آیا ورود به موضوع ریال دیجیتال از منظر اقتصادی و با در نظر گرفتن تهدیدات موجود یک نیاز برای اقتصاد کشور است یا خیر:
«در قانون پولی و بانکی موجود هیچ جا چنین اجازه‌ای به بانک مرکزی برای ورود به موضوع ریال دیجیتال یا انتشار پول غیرفیزیکی به هر نحوی داده نشده است. لذا کمیسیون اصل نود برای این نکته تأکید کرد که لازم است بانک مرکزی ضمن توقف روند موجود در زمینه ورود به عرصه ریال دیجیتال، مستندات قانونی در این زمینه را ارائه کند.»
متوقف شدن ارز دیجیتال ریال ایران
گفتنی است ریال دیجیتال یا همان پول دیجیتال بانک مرکزِی، اسکناسی است. که به صورت دیجیتال با استفاده از فن‌آوری دفتر کل توزیع شده، توسط بانک مرکزی منتشر می‌شود. این نهاد از شهریور سال گذشته طرح ماقبل آزمایشی این پروژه را با یک میلیارد تومان رمز ریال آغاز کرده است.
پروژه رمزریال بانک مرکزی مخالفان بسیاری دارد. و آنها معتقدند با توجه به اصل 8 و 9 قانون اساسی، این پروژه بر خلاف منافع عموم جامعه است. نگرانی منتقدان این پروژه، تمرکز بی‌حد و اندازه‌ای است که بانک مرکزی بر دارایی افراد پیدا خواهد کرد.
مزیت‌های ارز دیجیتال ملی ایران
در پایان باید اشاره‌ای هم به مزایای استفاده از تومان کوین در اقتصاد ایران بکنیم. ایجاد ارز دیجیتال ملی اولین گام از حرکت نظام بانکداری ایران به سمت فناوری بلاک چین است. که از این منظر این موضوع می‌تواند برای آینده بانکداری ایران آورده فراوانی داشته باشد.
از مزایای دیگر تومان کوین می‌توان به کاهش استفاده از پول کاغذی، قابلیت جذب سرمایه‌گذاری و مدیریت نقدینگی جاری در اقتصاد و ایجاد بستر KYC روی بستر بلاک چین اشاره کرد.
ارزش وابسته تراکنش‌ها
ارزهای دیجیتال به گونه‌ای هستند که ارزش آنها بر اساس میزان مقبولیت و تعهد کاربران آن تعیین می‌شود. اما ارز دیجیتال ملی بر اساس قدرتی هم‌ردیف ارزش ریال ارزش‌گذاری می‌شود. نکته اصلی اینجاست که ارزش ارز دیجیتال ملی هم با ریال جابه‌جا خواهد شد. این یعنی متغیر‌های ارز دیجیتال ملی به کلی با متغیر‌های ارزهای دیجیتال رایج تفاوت دارد.
قابلیت نقد شدن و انتقال آسان
یکی دیگر از ویژگی‌های ارزهای دیجیتال قابلیت تبدیل شدن آنها به ارزهای رایج است. برای مثال اگر یک شهروند نروژی بخواهد در ایران از بیت کوین استفاده کند با وجود اینکه ارزهای دیجیتال در ایران غیرقانونی است، اما در نهایت می‌تواند با کمی پرس‌و‌جو یک شهروند ایرانی را که مخاطب محصولات بین‌المللی است پیدا کند و بیت‌کوین خود را به وی بفروشد، اما اساسا ارز دیجیتال ملی ایران آن هم بر پایه ریال چنان قابلیتی نخواهد داشت؛ ریال ایران قابلیت خرید و فروش در بازار‌های جهانی را ندارد چه برسد به ارز دیجیتالی که بخواهد بر پایه آن صادر شود.
غیرحاکمیتی بودن
برخی کارشناسان اصلی‌ترین رغبت مردم به ارزهای دیجیتال را غیرحاکمیتی بودن آن می‌خوانند. اینکه تراکنش‌های مالی شما را هیچ قدرتی چک نمی‌کند یا حتی برای گرفتن امتیازی مانند تسهیلات احتیاجی به تایید نهاد حاکمیتی بانک مرکزی نیست از جذاب‌ترین نکات ارزهای دیجیتال برای مردم است.
این دموکراسی بی‌اندازه پولی به قدری برجسته است. که حتی رو آوردن به ارزهای دیجیتال را یکی از نشانه‌های مخالفت با قدرت مرکزی اقتصاد یک کشور می‌دانند.
غیرمتمرکز بودن
اصلی‌ترین خاصیت ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز بودن آنهاست؛ با وجود اینکه ارز دیجیتال ملی بر بستر بلاک چین عرضه شده، اما بلاک چین استفاده شده در آن به صورت خصوصی است که مدیریت آن را متمرکز و وابسته به یک قدرت مطلق می‌کند.
این یعنی تایید تراکنش‌ها، صلاحیت خرید و فروش، ارائه کیف پول‌ها و بستر‌های پرداخت باید تحت نظارت شبکه بنیان‌گذار بلاک اصلی باشد. ارزهای دیجیتال رایج در این موضوع برعکس ارز دیجیتال ملی رفتار می‌کنند، این یعنی آنها با نفی تمرکز تمام موضوعات تایید تراکنش، ارائه کیف پول، بستر‌های پرداخت و… را برعهده کاربران خود گذاشته‌اند.
مزایا و معایب ارز دیجیتال ملی
یکی از مزایای راه‌اندازی ارز دیجیتال ملی این است که در تراکنش‌های مالی به جای متکی شدن به واسطه‌هایی مثل بانک، پرداخت‌ها به صورت مستقیم بین پرداخت‌کننده و گیرنده در لحظه انجام می‌شود؛ به همین دلیل فرایند کلی تراکنش ساده‌تر می‌شود و هزینه‌های آن کاهش می‌یابند یا کاملا حذف می‌شوند.
علاوه بر این، CBDC این امکان را برای بانک مرکزی فراهم می‌کند که با نظارت و ردیابی تراکنشات از فعالیت‌های غیر قانونی، فرارهای مالیاتی، پول‌شویی و در کل تمام جرایم مالی جلوگیری کند.
ارزهای دیجیتال ملی که بانک‌های مرکزی صادر می‌کنند جایگزین مدرنی برای پول نقد فیزیکی است. به علاوه برای بهبود سیاست‌های پولی در مراحل آزمایشی، برای CBDC یک تاریخ انقضا در نظر گرفته شده که باعث می‌شود مردم به خرج کردن آن تشویق شوند و مشکلات ناشی از انباشت سرمایه به وجود نیاید.