سیستم عامل (Operating System | OS) سیستمی نرمافزاری است که سخت افزار کامپیوتر و منابع نرم افزار را مدیریت میکند و خدمات رایج و مشترکی را برای برنامههای کامپیوتری فراهم میسازد. از جمله ویژگیهای مشترک سیستمعاملهای مختلف میتوان به مدیریت پردازشها، وقفه، مدیریت حافظه، سیستم فایل، درایورهای دستگاهها، شبکه، امنیت و ورودی-خروجی اشاره کرد. در این مقاله علاوه بر ارائه پاسخی جامع برای این سوال که سیستم عامل چیست ، سعی شده است تا به تمام ویژگیهای مشترک سیستمعاملها هم پرداخته شود. با سید علی ابراهیمی همراه باشید !
سیستم عامل چیست ؟
نرمافزار سیستمیای است که مدیریت منابع رایانه را به عهده گرفته و بستری را فراهم میسازد که نرمافزار کاربردی اجرا شده و از خدمات آن استفاده کنند. سیستمعامل جزو ضروریترین نرمافزارهای یک سیستم رایانهای است. سیستمعامل خدماتی به برنامههای کاربردی و کاربر ارائه میدهد. درمورد سیستم عامل ایرانی پای ابر بیشتر بدانید !
سیستم عامل برنامهای است که پس از بارگذاری اولیه در کامپیوتر به وسیله یک برنامه راهانداز، تمام برنامههای کاربردی دیگر در یک کامپیوتر را مدیریت میکند. برنامههای نرم افزاری به وسیله ارسال درخواست برای دریافت خدمات از طریق یک رابط برنامه کاربردی (API) از سیستم عامل استفاده میکنند. علاوه بر این، کاربران میتوانند از طریق رابط کاربری (رابط خط فرمان یا رابط گرافیکی) مستقیماً با سیستم عامل تعامل داشته باشند.
سیستم عامل برای عملکردهای سخت افزاری مثل ورودی و خروجی و تخصیص حافظه به عنوان واسطی میان برنامهها و سخت افزار کامپیوتر عمل میکند، اگرچه کدهای برنامههای کاربردی معمولاً بهطور مستقیم توسط سخت افزار اجرا میشوند، اما فراخوانیهای سیستمی بهطور مداوم به هر یک از توابع سیستم عامل ارجاع میدهند یا به وسیله یک تابع در آنها وقفه ایجاد میشود.
[aparat id=’https://www.aparat.com/v/hURd0′]
وظایف سیستم عامل چیست؟
همان طور که گفته شد، سیستم عامل یک نرم افزار روی سیستم و دستگاه است که وظیفه دارد برنامه های دیگر روی دستگاه را مدیریت کند.
در واقع سیستم عامل ها نرم افزار ها و سخت افزار های روی دستگاه را به یک دیگر متصل می کنند و اگر رایانه سیستم عامل نداشته باشد هیچ برنامه دیگری نیز روی آن کار نخواهد کرد. سیستم عامل، چیزی است که باعث می شود با حرکت دادن موس، نشانگر روی صفحه نمایش تکان بخورد و دستگاه های ورودی و خروجی با هماهنگی یک دیگر کار کنند.
اگر بخواهیم به صورت کلی بگوییم که اهداف سیستم عامل چیست باید به موارد زیر اشاره کنیم:
- استفاده بهینه از منابع و جلوگیری از به هدر رفتن آن ها
- تخصیص و آزاد سازی منابع
- اداره صف ها و زمان بندی استفاده از منابع
- حساب داری میزان استفاده از منابع
- ایجاد امنیت
- ایجاد، حذف و مدیریت فرایند ها
- ایجاد مکانیزم های ارتباط بین فرایند ها و همگام سازی آن ها
- مدیریت فایل ها و پوشه ها
- مدیریت حافظه های اصلی و جانبی
- برقراری امکان دسترسی چند تایی و اجرای هم روند فرایند ها
- به اشتراک گذاری منابع
- تعیین راهکار هایی برای اداره بن بست ها
- جلوگیری از شرایط رقابتی و تداخل یا در هم قفل شدن فرایند ها
سیستم عامل کامپیوتر چیست ؟
سیستمعاملها را میتوان در دستگاههای بسیاری یافت که همه آنها دارای کامپیوتر هستند. این دستگاهها از گوشیهای موبایل و کنسولهای بازیهای کامپیوتری گرفته تا سرورهای وب و ابَر کامپیوترها را شامل میشوند. سیستمعاملهای اشتراک زمانی (Time-Sharing) وظایف را با هدف استفاده بهینه از سیستم زمانبندی میکنند و همچنین ممکن است شامل نرم افزارهای حسابرسی برای تخصیص هزینههای مربوط به زمان پردازنده، حافظه انبوه (Mass Storage)، چاپ کردن و سایر منابع هم بشوند.
سایر انواع سیستمعاملهای تخصصی (سیستمهای عامل با مقاصد خاص) مثل «سیستمهای تعبیهشده» (Embedded Systems) و «سیستمهای بلادرنگ» (Real-Time Systems) نیز برای بسیاری از کاربردهای مختلف موجود هستند. همچنین سیستمهای عامل متمرکز بر امنیت نیز وجود دارند. برخی از سیستمهای عامل دارای نیازمندیهای سیستمی کمی هستند؛ از جمله این نوع از سیستمعاملها میتوان توزیعهای کم حجم لینوکس را مثال زد. سایر سیستمعاملها هم ممکن است ملزومات سیستمی بیشتری داشته باشند.
سیستم عامل های جدید
جدیدترین نسخه ویندوز در سال ۱۴۰۱ ویندوز ۱۱ به حساب میآید که در اکتبر ۲۰۲۱ منتشر شده است و پس از آن هم به طور مرتب بروزرسانیهایی برای آن ارائه میشود. همچنین آخرین نسخه macOS در سال ۱۴۰۱ با نام «macOS Ventura» نام دارد که در WWDC 2022 معرفی شده است. در خصوص سیستمعاملهای لینوکسی هم نسخه «Ubuntu 22.04 LTS» آخرین نسخه اوبونتو در تابستان ۱۴۰۱ به حساب میآید. همچنین KDE Neon هم جدیدترین توزیع لینوکس محسوب میشود که توسط KDE توسعه داده شده است. سیستم عامل کروم یا همان ChromeOS نیز یکی از سیستمعاملهای جدیدی به حساب میآید که اخیراً از آن زیاد استفاده میشود.
سهم سیستم عامل های کامپیوتر مختلف از بازار به چه ترتیب است؟
«مایکروسافت ویندوز» (Microsoft Windows) سیستم عامل غالب و فراگیر همهمنظورهای به حساب میآید که سهم بازار آن در حدود ۷۶٫۴۵ درصد تخمین زده میشود. سیستم عامل مک (مک او اس | macOS) که توسط شرکت اپل ساخته شده است، با سهم ۱۷٫۷۲ درصدی در جایگاه دوم قرار دارد. گونههای مختلف سیستم عامل لینوکس نیز در رتبه سوم قرار میگیرند و دارای سهمی معادل ۱٫۷۳ درصد هستند.
سهم سیستم عامل های گوشی مختلف در بازار دستگاه های همراه چگونه است؟
در بخش دستگاههای همراه یا همان موبایل که گوشیهای موبایل و تبلتها را شامل میشوند، سیستم عامل اندروید با سهم بازار ۷۲ درصدی در سال ۱۴۰۰ رتبه اول را به خود اختصاص داده است. براساس دادههای مربوط به سال ۲۰۱۶، سهم گوشیهای هوشمند اندرویدی ۸۷٫۵ درصد بوده و ۱۰٫۳ درصد در سال رشد داشته است. این در حالی است که سیستم عامل iOS شرکت اپل دارای سهم ۱۲٫۱ از بازار سیستمعاملهای موبایل بوده و این سهم سالانه ۵.۲ درصد کاهش داشته است. سایر سیستمهای عامل موبایلی هم تنها سهمی در حدود ۰.۳ درصد داشتهاند.
انواع سیستم عامل چیست ؟
روشهای مختلفی برای دستهبندی انواع سیستم عامل میتواند وجود داشته باشد و از رویکردها و جنبههای مختلفی میتوان انواع سیستم عامل را دستهبندی کرد. مثلاً بر اساس نوع کاربرد، پلتفرم مورد استفاده، نوع رابط کاربری و سایر موارد میتوان انواع سیستم عامل را در گروههای مختلف طبقهبندی کرد. در این بخش به طور کلی انواع سیستم عامل فهرست شده است و اکثر این انواع در ادامه بهطور مختصر شرح داده شدهاند.
- سیستمعاملهای تک وظیفهای و چند وظیفهای / اشتراک زمانی (Time Sharing)
- سیستمهای عامل تککاربره و چندکاربره
- توزیعی (Distributed)
- قالببندی شده (Templated)
- تعبیه شده (Embedded)
- بلادرنگ (Real Time)
- کتابخانهای (Library)
- سیستم عامل دستهای (Batch)
- چندپردازندهای (Multiprocessing OS)
- سیستم عامل شبکه
- سیستم عامل موبایل
سیستم عامل مک چیست ؟
سیستم عامل مک یا درواقع همان macOS که در گذشته «Mac OS X» نام داشت، ردهای از سیستمعاملهای «هسته-باز» (Open Core) گرافیکی به حساب میآید که توسعه، بازاریابی و فروش آنها به وسیله شرکت اپل انجام شده است. بهروزترین نسخههای سیستم عامل مک OS در حال حاضر به همراه کامپیوترهای مک به بازار عرضه میشوند. macOS جانشین سیستم عامل اصلی و کلاسیک mac OS به حساب میآید که از سال ۱۹۸۴ به عنوان سیستم عامل اصلی شرکت اپل شناخته میشد.
برخلاف همتای پیشین خود، macOS سیستمعاملی یونیکسی است که براساس فناوری توسعه داده شده توسط شرکت NeXT در طول نیمه دوم دهه ۸۰ و زمانی ساخته شد که اپل شرکت NeXT را در اوایل سال ۱۹۹۷ خریداری کرد. این سیستم عامل اولین بار در سال ۱۹۹۹ با نام «Mac OS X Server 1.0» منتشر شد. به دنبال آن در ماه مارس سال ۲۰۰۱ نسخه کلاینتی آن با نام «Mac OS X v10.0 Cheetah» به بازار عرضه شد. از آن زمان، ۶ نسخه کلاینتی و سروری از macOS منتشر شد تا اینکه هر دوی آنها در نسخه «OS X 10.7 Lion» با یکدیگر ادغام شدند.
منشا سیستم عامل macOS
استیو جابز همبنیاینگذار شرکت اپل، شرکت کامپیوتری NeXT را بنیانگذاری کرد. این شرکت سیستم عاملی به نام NEXTSTEP را توسعه داده است. سیستم عامل NEXTSTEP بعدها توسط شرکت اپل تصاحب شد و به همراه کدهای FreeBSD به عنوان هسته مک OS X (که بعدها نامش به macOS تغییر داده شد) مورد استفاده قرار گرفت.
مزایای Mac OS چیست؟
- رابط کاربری آسان
- مشکلات امنیتی و احتمال کمتر برای ابتلا به بدافزار
- قابلیت یکپارچه سازی با دستگاههای مختلف اپل
- قابلیت نصب رایگان بسیاری از برنامهها را دارد
- پشتیبانی خوبی دارد
- رابط کاربری گرافیکی یکسان برای همه دستگاهها
- قابل استفاده برای مدت زمانی طولانی
- عملکرد خوب
- دارای برنامههای پیش فرض
- پشتیبانی از FAT و NTFS
- قابلیت اجرای ویندوز را دارد
معایب Mac OS چیست؟
- گران قیمت است
- از بازیها و نرمافزارهای کمی پشتیبانی میکند
- امکان سفارشی سازی سخت افزار وجود ندارد
- سیستم فایل macOS در ویندوز اجرا نمیشود
- محصولات مبتنی بر مک بسیار گران هستند
سیستم عامل لینوکس چیست ؟
ظهور هسته لینوکس به سال ۱۹۹۱ باز میگردد؛ هسته لینوکس در واقع پروژه لینوس توروالدز (Linus Torvalds) در زمان دانشجویی او در فنلاند به حساب میآید. او اطلاعاتی را درباره پروژه خود در یک گروه خبری مربوط به دانشجویان و برنامه نویسان کامپیوتر ارسال کرد و به این وسیله از جانب داوطلبان پشتیبانی و کمکهایی را دریافت کرد و در نهایت آنها موفق به ساخت یک هسته (کرنل | Kernel) کامل و کارآمد شدند. لینوکس سیستمعاملی یونیکسمانند (UNIX-like) به حساب میآید، اما این سیستم عامل برخلاف BSD و گونههای آن، بدون هیچ کد یونیکسی توسعه داده شده است. به دلیل مدل مجوز آزاد بودنش، کدهای هسته لینوکس برای یادگیری و تغییر در دسترس هستند؛ این مسئله باعث شده است که از لینوکس در سطح وسیعی از دستگاههای مختلف از ابَرکامپیوترها گرفته تا ساعتهای هوشمند استفاده شود.
پیدایش سیستم عامل لینوکس
پروژه GNU (گنو) به وسیله «ریچارد استالمن» (Richard Stallman) برنامه نویس و فعال حوزه کامپیوتر با هدف ایجاد نرمافزاری جایگزین و کاملاً رایگان برای سیستم عامل اختصاصی یونیکس آغاز شد. با وجود اینکه این پروژه به میزان زیادی در ۲ برابر کردن قابلیتهای عملکردی بخشهای مختلف یونیکس موفقیتآمیز بود، ثابت شد که توسعه «گنو هرد» (GNU Hurd) بیحاصل و غیرمولد بوده است. در سال ۱۹۹۱ میلادی (۱۳۷۰ خورشیدی)، دانشجوی فنلاندی علوم کامپیوتر به نام «لینوس توروالدز» (Linus Torvalds) با همکاری داوطلبانی که از طریق اینترنت همکاری میکردند، اولین نسخه «هسته لینوکس» (Linux Kernel) را منتشر کرد.
تفاوت لینوکس و یونیکس چیست؟
در طی سالهای 1991 تا 1995 بسیاری از دانشجوهای رشتههای کامپیوتر و مهندسی در دانشگاه با قدرت یونیکس آشنا شده بودند. دانشجویان زیادی از قابلیتهای جدیدی مانند E-Mail، وب و غیره شگفتزده شده بودند. آنها در خانه با رایانههای 16-بیتی خود کار میکردند و منتظر بودند که همه این امکانات یک روز وارد خانههای آنها شود. بسیاری از آنها فکر میکردند که بهترین امکانات فقط در دانشگاه عرضه میشود. آنها مجبور بودند با MS-DOS یا ویندوز 3.1 کار کنند، چون یونیکس بزرگ و گران بود.
تاریخچه یونیکس
لینوکس صرفاً یک نوع از یونیکس است که بیشتر به جهت متن-باز و رایگان بودن مشهور شده است. اغلب نسخههای مختلف یونیکس همچنان بهروزرسانی میشوند و همچنان امروزه در سراسر دنیا مورد استفاده قرار میگیرند. اغلب نسخههای موفق یونیکس بر مبنای نسخه سیستم V (سیستم پنج) شرکت AT&T است که در سال 1983 یک استاندارد برای یونیکس تعیین کرد. درمورد توزیع فدورا بیشتر بدانید !
منظور از توزیع لینوکس چیست؟
اگر اخبار لینوکس را پیگیر باشید، احتمالاً با نام برخی از شرکتهای بزرگ لینوکسی مانند Red Hat (توزیعهای RHEL/CentOS/Fedora)، Canonical (توزیع Ubuntu) و SuSE مواجه شدهاید. در عمل هزاران شرکت کوچک و سازمان دیگر نیز وجود دارند که توزیعهای خاص خود ارائه کردهاند. نمونههایی از این توزیعها را میتوانید در وبسایت distrowatch (http://www.distrowatch.com/) ببینید. همانطور که گفتیم شرکتها و سازمانهای زیادی وجود دارند که توزیعهای خاص خود را از لینوکس ایجاد کردهاند و حتی برخی توزیعها برای رفع نیازهای شخصی ساخته شده است.
مزیتهای لینوکس چیست؟
- رایگان است – لایسنس GNU General Public یا به اختصار GPL که لینوکس مورد استفاده قرار میدهد، به این معنی است که میتوانید نرمافزار را به صورت رایگان تهیه کنید و همچنین میتوانید کد منبع نرمافزار را نیز به دست آورید و تغییراتی را که دوست دارید در آن ایجاد کنید. شما میتوانید در صورت نیاز این کد خود را بازتوزیع کنید و تنها شرط آن این است که شما نیز سورس کد خود را در اختیار کاربرانتان قرار دهید.
- ثبات نرمافزار – استانداردهای باز باعث میشوند که نرمافزارها باگ کمتری داشته باشند، زیرا تیمی از توسعهدهندگان روی نرمافزار کار میکنند که گاهی دارای پیشزمینههای بسیار متنوعی هستند.
- سازگاری سراسری – استانداردهای باز به این معنی نیز هست که سازگاری خوبی روی پلتفرمهای دیگر وجود دارد. برای نمونه میتوانید مطمئن باشید که فرمت فایل صوتی OGG که متن-باز است روی هر پخشکننده OGG دقیقاً به روش یکسانی پخش میشود، زیرا یک استاندارد باز روی همه این نرمافزارها اعمال شده است.
- عدم بنبست – نرمافزارهای اوپن سورس موجب میشوند که هیچ قفل و بنبستی از سوی ارائهدهنده ایجاد نشود.
محاسبات باز و قابل اعتماد- کد منبع همه نرمافزارهای باز به صورت رایگان و همراه با اپلیکیشنهایی که تهیه میکنید عرضه میشود. تصور کنید یک خودرو میخرید و زیر کاپوت ماشین یک جعبه سیاه رنگ قرار دارد که به هیچ وجه از سوی شما یا مکانیکها قابل سرویس نیست. فرض کنید برای ارتقا یا تعمیر آن باید به یک تعمیرگاه خاص بروید که مبالغ زیادی از شما طلب میکند. نرمافزار متن-باز به شما امکان میدهد که به کل موتور دسترسی داشته باشید و اجازه بدهید که هر کس بتواند این نرمافزار را بهبود ببخشد.
محبوبیت لینوکس
اگرچه، برآوردها نشان میدهند که لینوکس تنها روی ۱.۸۲ درصد از تمام کامپیوترهای شخصی دسکتاپ یا لپتاپها مورد استفاده قرار میگیرد؛ اگرچه، لینوکس به میزان وسیعی در سرورها و سیستمهای تعبیه شده نظیر گوشیهای موبایل مورد استفاده قرار میگیرد. لینوکس در بسیاری از پلتفرمها جایگزین یونیکس شده است و در اکثر ابَرکامپیوترها (شامل برترین آنها) از لینوکس استفاده میشود. علاوه بر این از لینوکس به طور رایج در سایر کامپیوترهای کممصرف نظیر گوشیهای هوشمند و ساعتهای هوشمند نیز استفاده میشود. هسته لینوکس در برخی از توزیعهای محبوب مورد استفاده قرار گرفته است. برخی از این توزیعها در ادامه فهرست شدهاند:
- Red Hat
- Debian
- Ubuntu
- Linux Mint
- سیستم عامل اندروید گوگل
- سیستم عامل کروم (Chrome OS)
- Chromium OS
سیستم عامل ویندوز چیست؟
مایکروسافت ویندوز (Microsoft Windwos) خانوادهای از سیستمعاملها است که توسط شرکت مایکروسافت طراحی شده و در درجه اول، کامپیوترهای مبتنی بر معماری اینتل را هدف قرار داده است. سهم استفاده از ویندوز در کامپیوترهای متصل به وب بالغ بر ۸۸.۹ درصد تخمین زده میشود. آخرین نسخه ویندوز ارائه شده توسط مایکروسافت در سال ۱۴۰۱ ویندوز ۱۱ است. در سال ۲۰۱۱ میلادی، ویندوز ۷ به عنوان رایجترین نسخه مورد استفاده از ویندوز XP پیشی گرفت.
مایکروسافت ویندوز اولین بار در سال ۱۹۸۵ به عنوان محیطی عملیاتی که منتشر شد که بر پایه MS-DOS اجرا میشد. MS-DOS سیستم عامل استانداردی بود که به همراه اکثر کامپیوترهای شخصی با معماری اینتل در آن زمان ارائه میشد.ک در سال ۱۹۹۵، ویندوز ۹۵ عرضه شد که تنها از MS-DOS به عنوان «خود راهانداز» (Bootstrap) استفاده میکرد. برای سازگاری با نسخههای قبلی، در Win9x امکان اجرای MS-DOS حالت واقعی و درایورهای ۱۶ بیتی ویندوز 3.x وجود داشت.
مزایایی که سیستم عامل ویندوز دارد!
سیستم عامل ویندوز مزایای زیادی دارد که آن را محبوب کرده است؛ برای مثال کار و استفاده از ویندوز آسان است و محیط گرافیکی جذاب است و نیاز به دانش خاصی نیاز ندارد.
سیستم عامل ویندوز نرم افزارهای زیادی دارد که برای کاربران مفید است و استفاده از آن را لذت بخش کرده است.
مواردی که بیان کردیم، تنها چند مورد از مزایای سیستم عامل ویندوز است؛ در ادامه در این باره بیشتر توضیح می دهیم:
قابلیت اجرا در بین تمام کامپیوترها
سیستم عامل ویندوز بر روی تمامی رایانه ها و سیستم های خانگی و اداری می تواند نصب شود. فرق نمی کند که سیستم شما یک سیستم معمولی باشد یا پشرفته، در هر صورت می توانید با کمترین هزینه، سیستم عامل ویندوز را نصب کنید.
یادگیری و استفاده از ویندوز آسان است
از آن جایی که رابط کاربری ویندوز ساده است، به همین دلیل یادگیری و کار کردن با آن آسان است و نیاز به یادگیری های پیچیده ندارد و افراد مبتدی می توانند به راحتی کارهای روزانه و معمول خودشان را با آن انجام دهند.
رایج ترین سیستم عامل است
بسیاری از افراد در دنیا از نسخه های مختلف ویندوز به عنوان سیستم عامل استفاده می کنند.
ویندوز از نرم افزار های مختلف پشتیبانی می کند
یکی از مزایایی که ویندوز دارد و سبب محبوبیت آن شده است، این است که از نرم افزار ها و برنامه های مختلفی پشتیبانی می کند.
امکان استفاده از نرم افزار های کاربردی مایکروسافت آفیس
یکی از نرم افزار های کاربردی که در ویندوز وجود دارد، نرم افزارهای مایکروسافت مانند ورد، اکسل، پاورپوینت و … است که برای کسانی که قصد انجام کارهای اداری، علمی، پژوهشی و شخصی دارند بسیار مناسب است.
امکان اجرا روی تمام رایانه ها
سیستم عامل ویندوز بر روی بسیاری از سیستم های کامپیوتری قابل اجراست و از این نظر مشکلی نخواهید داشت.
مناسب برای علاقه مندان به بازی های رایانه ای
ویندوز دارای یک مجموعه بزرگ از بازی های رایانه ای است که برای کسانی که به بازی های رایانه ای علاقه دارند، می تواند یک مزیت بزرگ محسوب شود.
سیستم عامل ویندوز به راحتی از سخت افزار های جدید پشتیبانی می کند
اگر دوست دارید که بروزترین سخت افزار را داشته باشید و می خواهید که آن را آپدیت کنید، ویندوز می تواند برایتان گزینه مناسبی محسوب شود؛ چرا که به راحتی با سخت افزارهای جدید سازگار می شود و پشتیبانی می کند.
آپدیت کردن زود هنگام و ارتقا دادن نرم افزار و امنیت سیستم عامل
مایکروسافت در مدت زمان های کوتاه، به روزرسانی های امنیتی و نرم افزاری را انجام می دهد.
Windows و DOS چه تفاوتی دارند؟
پیش از آن که در جهان ویندوز همه گیر شود، استفاده از سیستم عامل دیسک یا همان DOS رواج داشت. شرکت های مختلف نسخه های مختلف از سیستم عامل DOS را داشتند که تمامی این ها نقاط مشترک زیادی داشتند. یکی از تفاوت هایی که Windows و DOS دارند، در میزان محبوبیت آن هاست که ویندوز توانسته است از DOS پیشی بگیرد.
ویندوز امروزه به صورت گسترده ای در بیشتر رایانه های دنیا استفاده می شود و DOS در برابر ویندوز منسوخ شده در نظر گرفته می شود و تنها دلیلی که برخی از کاربران از آن استفاده می کنند، بخاطر سادگی است که DOS نسبت به ویندوز در برخی سیستم های تعبیه شده دارد.
انواع سیستم عامل ویندوز
- سیستم عامل ویندوز ۱
- سیستم عامل ویندوز ۲
- سیستم عامل ویندوز ۳
- سیستم عامل ویندوز ۹۵
- Windows CE
- سیستم عامل ویندوز ۹۸
- سیستم عامل ویندوز ۲۰۰۰
- سیستم عامل ویندوز xp
- سیستم عامل ویندوز ویستا
- سیستم عامل ویندوز ۷
- سیستم عامل ویندوز ۸
- ویندوز فون
- سیستم عامل ویندوز ۱۰
- سیستم عامل ویندوز ۱۱
آی او اس چیست ؟ معرفی سیستم عامل IOS
ای او اس سیستم عاملیست که اپل تنها برای گوشیهایش طراحی کرده است. در واقع برای پاسخ به سوال سیستم عامل ios چیست تنها کافیست بدانیم که ای او اس مخفف چیست
Iphone Operating system : IOS یا به فارسی سیستم عامل آیفون که اوپن سورس نیست، یعنی هیچ شرکتی اجازهی استفاده از آن را ندارد. از همین رو ای او اس را تنها در گوشیهای آیفون میتوان یافت.
تاریخچه سیستم عامل IOS
این سیستم عامل با آیفون (به انگلیسی: iPhone) (تلفن همراه هوشمند شرکت اپل) در کنفرانس و نمایشگاه مکورلد در ۹ ژانویه ۲۰۰۷، پردهبرداری شد و در ماه ژوئن همان سال برای اولین بار منتشر شد. ای او اس در ۲۹ ژوئن ۲۰۰۷ همراه با اولین نسل آیفون ظهور کرد. پیش از زمان معرفی نسخهی اولیه آی او اس، استیو جابز از آن باعنوان OS X (سیستم عامل X ) نام برد که در واقع تلاش داشت به متفاوت بودن سیستم عامل آیفون از گوشیهای دیگر اشاره کند؛ ولی پس از معرفی رسمی و انتشار، عنوان رسمی (Iphone Operating system) Iphone OS را دریافت کرد و مدتی بعد در سال ۲۰۱۰ تصمیم بر این شد که نام سیستم عامل اپل را به IOS تغییر دهند.
نخستین گوشی آیفون با سیستم عامل iOS
به جرئت می توان گفت که نخستین آیفون منتشر شده در سال 2007، جهان تلفن های هوشمند را متحول کرد. پیش از آیفون، Research in Motion’s Blackberry پیشروترین گوشی هوشمند در فناوری موبایل بود.
با مرور برنامه های تلویزیونی و فرهنگی مربوط به اواسط دهه 2000 می توان به سادگی به اهمیت فرهنگی بلک بری در جهان آن زمان، پی برد. بلک بری کاربران را قادر ساخته بود تا علاوه بر تماس تلفنی، از طریق متن و ایمیل نیز با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. بلک بری به قدری پر کاربرد شده بود که نام مستعار کراک بری، به معنای رخنه کردن را به خود اختصاص داده بود. اما آیفونِ سال 2007، توانست بلک بری را منسوخ کند!
اندروید چیست ؟
اَندروید (به انگلیسی: Android) یک سیستمعامل موبایل است که گسترش آن با گوگل است. اندروید بر پایهٔ نسخهٔ اصلاحشدهای از هستهٔ لینوکس و دیگر نرمافزارهای متنباز طراحی شده و نخست در دستگاههای لمسی مانند تلفن هوشمند و تبلت استفاده شد.
هسته اصلی سیستم عامل تکامل یافته اندروید از سیستم عامل لینوکس گرفته شده است. در واقع می توان اندورید را برگرفته از لینوکس دانست گرچه تفاوت های بسیاری وجود دارد اما مهم این است که ساختار اندروید بر اساس لینوکس است. جالب است بدانید که درصد گوشی های استفاده کننده از اندروید بسیار بالاست و در رتبه نخست قرار دارد.
تاریخه android
در اوت ۲۰۰۵ شرکت گوگل شرکت اندروید واقع در پالو آلتو، کالیفرنیا را خرید. شرکت کوچک اندروید که توسط اندی رابین، ریچ ماینرز، نیک سیرز و کریس وایت راهاندازی شده بود، در زمینهٔ تولید نرمافزار و برنامههای کاربردی برای تلفنهای همراه فعالیت میکرد. اندی رابین، مدیر عامل اجرایی این شرکت، پساز پیوستن اندروید به گوگل، به سمت قائممقام مدیریت مهندسی این شرکت و مسئول پروژهٔ اندروید در گوگل منصوب شد.
مزایا اندروید نسبت به IOS !
- میتوانید برنامهها را خارج از پلیاستور دانلود و نصب کنید
- پر از نوآوریهای سختافزاری است
- فضای ذخیرهسازی قابل ارتقا دارند
- برندها و مدلهای زیادی برای انتخاب وجود دارد
- قابلیت شخصی سازی
- قیمت مقرون به صرفه
- اپن سورس بودن
- اپلیکیشنهای بیشتر
مقایسه ویندوز و لینوکس
لینوکس و ویندوز هر دو از بهترین سیستم عاملها در جهان هستند و هر دو جایگاهشان را در جهان محاسبات محکم کردهاند. این مقاله بعضی از مشخصههای این دو سیستم عامل را بررسی میکند و یک مقایسه معنیدار از آن برای کمک به شما در انتخاب بهترین سیستم عامل ارائه میدهد.
در زیر تفاوتهای کلیدی بین این دو سیستم عامل را مشاهده میکنید:
گواهینامهها و مجوزها
سیستمعامل لینوکس و بیشتر ابزارها و کتابخانههای آن کاملاً رایگان و بهصورت متنباز جهت استفاده و ویرایش هستند. نسخههای قابلخریداری از سیستم لینوکس به همراه پشتیبانیهای اضافی در بازار موجود است و قیمت آن هم متوسط است. لینوکس تحت لیسانس “GNU General Public” است که به کاربرانش اجازه میدهد سیستمها را ویرایش کنند و در هر تعدادی که میخواهند از آن استفاده کنند و حتی میتوانند نسخههای اصلاحی خودشان را بفروشند.
سیستمعامل ویندوز مایکروسافت، مجوزهای مایکروسافت را دارد که به کاربران اجازه دسترسی به کدهای منبع را نمیدهد؛ بنابراین نمیتوان ویرایشی در سطح استاندارد کاربری انجام داد. محدوده قیمتی نسخههای استاندارد آن از 70 دلار تا 200 دلار است و میتواند روی «n» تعداد از کامپیوترها که در برگه خرید شما مشخص شده است، نصب شود.
سهولت استفاده
مقایسه حاضر، مقایسه سختی است به این دلیل که برای هر فردی نسبت به دیگری فرق میکند. بااینحال، لینوکس قابلیت کاربردی خود را در طول سالها از طریق مدرنسازی مداوم بهبود بخشیده است.
با انتشار نسخههایی مثل Linux Mint، نصب و مراحل راهاندازی سادهتر شده است. ازطریق بروزرسانیهای مداوم، افراد بدون داشتن دانش فنی و یا میزان کمی از آن هم میتوانند نرمافزار نصب کنند و فعالیتهای عادی مثل ارسال ایمیل، پخش موزیک و ویدئو و جستجو در اینترنت را انجام دهند.
به دلیل بازار غالبی که ویندوز دارد، در بسیاری از دستگاهها از قبل نصب شده است. وقتیکه شما یک دستگاه جدید خریداری میکنید، با درصد احتمال بالایی یک نسخه از ویندوز روی آن نصب شده است. با توجه به برتری قابلتوجه آن در بازار، اکثر کاربران به رابط کاربری آن عادت کردهاند.
علاوه بر این، سهولت استفاده از نوارابزار و نصب آسان برنامهها، آن را بهعنوان یک گزینه برای کاربران جدید و قدیمی تبدیل کرده است.
پشتیبانی
ازآنجاییکه لینوکس پایگاه کاربری زیادی در سراسر جهان دارد، پشتیبانی آنلاین گستردهتری از آن موجود است. انجمن سیستمعامل لینوکس، از طریق تالار گفتگو، صفحات مخصوص پرسشها و وبسایتهای، پشتیبانی از کاربران خود پشتیبانی میکند.
سیستمعامل ویندوز پشتیبانی قابلدسترس سادهای از طریق سیستمهای کمکی آنلاین و یکپارچه، وبسایتها و انجمنهای اختصاصی دارد. بهعلاوه ویدئوها و کتابهای آنلاین زیادی درمورد ویندوز برای افراد با سطوح مختلف مهارتی وجود دارند.
تنوع
ازآنجاییکه لینوکس بهصورت متنباز است و بهراحتی میتواند ویرایش شود، نسخههای زیادی از آن موجود هستند که قابل انطباق با نیازهای کاربر میباشند. اگر شما اطلاعاتی درزمینهٔ کد نویسی دارید، میتوانید خودتان کد این سیستمعامل را تغییر دهید و یا ویرایش کنید.
در سیستمعامل ویندوز، انطباقپذیری آسان نیست و تنها تعداد کمی نسخه شخصیسازی توسط کاربر از آن موجود است.
سرعت
وقتیکه صحبت از سرعت میشود، لینوکس بهراحتی از ویندوز پیشی میگیرد. برخلاف ویندوز، لینوکس وقتیکه چندین فرایند با هم انجام میشوند، تمایل به حداقلسازی خطاها دارد.
فایل سیستم “Ext4” در لینوکس، کار قابلستایشی را برای حفظ کارآمدی دستگاه انجام میدهد. یکپارچهسازی در حال حاضر در لینوکس مرده و به خاک سپردهشده است.
ایرادی ندارد اگر بگوییم که حتی سطح استفاده معقول و حداقلی از سیستمعامل ویندوز، میتواند سرعت آن را بهصورت غیرقابلتحمل و آزاردهندهای، کاهش دهد و تنها زمانی میتوان از این موضوع اجتناب کرد که از دستورالعمل سختگیرانه آن برای استفاده، پیروی کنید. وقتیکه از چندین فرایند استفاده میشود، عملکرد دیسک و حافظه دچار مشکل میشوند.
حریم خصوصی
در سالهای اخیر، ویندوز بهطور فزایندهای تبلیغاتمحور شده است. اگرچه کاربران میتوانند این تبلیغات را غیرفعال کنند، اما نظر مایکروسافت به استفاده از تبلیغات است.
علاوه بر این ویندوز از طریق سینک شدن با OneDrive و تحلیل رفتار با Cortana و برای بهبود خدماترسانی، میداند که شما چهکاری با کامپیوترتان انجام میدهید. افراد زیادی علاقهمند به ابزارهایی هستند که مایکروسافت ارائه میکند اما آنها ناقض حریم خصوصی هستند.
از طرف دیگر، کاربران لینوکس، سیستمعاملی دارند که ملاحظات حریم خصوصی را رعایت میکند. دستگاههای لینوکس هم مجهز به رمزنگاری داخلی هستند که با استفاده از آن کاربران از امنیت بهتر و دخالت کمتر برنامهها برخوردار هستند.
امنیت
بهطورکلی لینوکس از ویندوز، امنیت بالاتری دارد. اگرچه نقصهای امنیتی در لینوکس هم مشاهده میشوند اما به دلیل فناوری متنباز آن، هرکسی میتواند نقاط آسیبپذیر را ببیند که همین موجب آسانتر و سریعتر شدن روند شناسایی و حل آن مشکلات میشود.
در همین حال بااینکه ویندوز تلاش زیادی برای بهبود سیستم امنیتی خود در طی این سالها انجام داده است اما هنوز هم اولین هدف هکرهای مخرب است. به دلیل تعداد کاربران زیادی که دارد مایکروسافت همیشه در معرض تهدیدهای جدید است.
استفاده از خط فرمان
در سیستمعامل لینوکس، خط فرمان (ترمینال) یک ابزار بسیار کارآمد و قوی برای مدیریت و وظایف روزانه است. در ویندوز، از دستور “cmd” میتوان برای باز کردن یک خط فرمان و اجرای یک مجموعه پایهای از عملگرها استفاده کرد.
قابلیت اطمینان
سیستمعامل لینوکس از همان اولین نسخه خود، توجه زیادی به امنیت سیستم، مدیریت فرایندها و زمان بروزرسانی داشته است. در طی این سالها هم لینوکس تمرکز خود بر این موارد را از دست نداده است؛ بنابراین لینوکس را میتوان یک سیستمعامل امن و قابلاطمینان نامید.
در مقابل، اگرچه مایکروسافت در طی این سالها، قابلیت اطمینان خودش را بهبود بخشیده است اما همچنان با لینوکس نمیتواند رقابت بکند. بسیاری از ویژگیها را به خاطر کاربرپسند بودن و سهولت دسترسی، رها کرده است که این باعث ناپایداری سیستم و آسیبپذیر شدن امنیت آن میشود و درنهایت باعث میشود که ویندوز در مقایسه با لینوکس زیاد قابلاعتماد نباشد.
بروزرسانی سیستم
در سیستمعامل لینوکس، بروزرسانیها و زمان نصب آنها کاملاً تحت کنترل کاربر است. علاوه بر این بدون راهاندازی مجدد، روند بروزرسانی سریعتر میشود.
ویندوز مایکروسافت به بروزرسانی تصادفی و در زمان نامناسب معروف است. کاربران تازهکار که اطلاعات زیادی درمورد تنظیمات بروزرسانی ندارند، چارهای ندارند جز اینکه تا زمان راهاندازی مجدد، منتظر پایان روند بروزرسانی بمانند.
بازی
در مورد بازیها، ویندوز برنده این رقابت میشود.Steam ، Epic و تعداد زیاد دیگری از این موارد در دسترس کاربران ویندوز است. لینوکس به آهستگی مسیر پیشرفت خود را در بازار بازی طی میکند و با وجود معرفی پشتیبانی beta برای بیشتر بازیها، همچنان مسیر طولانی برای پیشرفت در این زمینه پیشرو دارد.
اگر شما یک سیستمعامل لینوکس بخرید، تعداد زیادی از بازیها را از دست میدهید. علاوه بر این، تولیدکنندگان بازی، از ویندوز به دلیل داشتن تعداد کاربران بالا حمایت بیشتری میکنند.